در این مطلب از آرتیها به معرفی یک کتاب بسیار تاثیرگذار و مشهور پرداخته می‌شود. «همه چیز فرو می‌پاشد» یک رمان مدرن آفریقایی اثر «چینوا آچه‌به»، نویسنده اهل نیجریه است. «همه‌چیز فرو می‌پاشد» از زمان انتشار تا امروز، با فروش بیش از ۲۰میلیون نسخه و ترجمه به پنجاه‌وهفت زبان، یکی از ماندگارترین آثار برای تجربه زندگی در آفریقا را فراهم می‌کند. این رمان در فهرست صدتایی رمان‌های بزرگ جهان نشریه دیلی‌تلگراف، رتبه سی‌ونهم را از آن خود کرده است.
این اثر، داستانی درباره وضعیت کشورهای استعمار شده آفریقایی در اواخر قرن نوزدهم است. جوامع آفریقایی در آن زمان، هنگام ورود مبلغان مسیحی و استعمارگران اروپایی دچار بحران و فروپاشی شدند. «چینوا آچه‌به» وضعیت کشورش را در هنگام این هجوم خانمان سوز به نگارش درآورده است و در کنار آن با نگاهی جزئی و دقیق به آداب و سنن جامعه‌اش به نقد رویکردهای بدوی مردمانش نیز پرداخته است.
خلاصه داستان رمان «همه چیز فرو می‌پاشد»
داستان در روستایی به نام «اوموفیا» در طرف شرقی رود نیجر می‌گذرد. شخصیت اصلی رمان «اوکنکو» مردی مورد احترام، بزرگ قبیله و پایبند به سنت‌های بومی است. او خشن و جنگجو است، اما مهربان و پرعاطفه نیز هست؛ اما هرگونه نشانه نرمش را که به نظرش مخصوص زنان است، پس می‌زند و به مرور توان خود را در برخورد با اندیشه‌های تازه از دست می‌دهد و فرو می‌پاشد.
کتاب داستان از بین رفتن جایگاه اوکنکو را در زندگی قبیله‌ای و در مواجهه با ورود مبلغان مذهبی خشن و تازه کار اروپایی بازگو می‌کند.
نقد و بررسی
این کتاب برخورد فرهنگ‌های آفریقایی و اروپایی در زندگی مردم را به تصویر می‌کشد. اُكنكو، مرد بزرگی در جامعه سنتی ایبو، نمی‌تواند با تغییرات ژرفی كه توسط قوانین استعماری انگلیس به وجود آمده است سازگار شود. بااین‌حال، مانند تراژدی کلاسیک، سقوط اُکنکو از شخصیت خود او و همچنین نیروهای خارجی نشأت می‌گیرد.
اثر آچه‌به یک رمان اساسا مالیخولیایی و استعاری گسترده از چپاول، زندگی و سیاست آفریقا است. «همه‌چیز فرو می‌پاشد» رویدادی غم‌انگیز است اما ناامیدکننده نیست. صحنه‌های زندگی جامعه ایبوی نیجریه با وضوح و اطمینان خاطر بالا به تصویر درآمده‌اند و به وضوح و به مدت طولانی طنین‌انداز می‌شوند. اُکنکو یک شخصیت اصلی عالی بوده و به شکل شگفت‌آوری دارای ویژگی‌های انسانی است، از جمله: قدرت، یکدندگی، اراده و غرور.
او به‌عنوان فردی سنت‌گرا، به‌شدت از خطرات فراموش‌کردن گذشته آگاه است، اما نسبت به پوچی‌ها، ظلم‌ها و عقب‌ماندگی‌های محض برخی از آداب و رسوم قبیله و اعمال گاه شنیع خود، ناآگاه است. آچه‌به نشان می‌دهد که چگونه فرهنگ‌های آفریقایی با یکدیگر تفاوت دارند و چگونه این فرهنگ‌ها با گذشت زمان تغییر می‌کنند.
آچه‌به درباره اولین رمان خود می‌گوید: «همه‌چیز فرو می‌پاشد، عملی برای جبران گذشته، آیین بازگشت و ادای احترام یک پسر گزافکار بوده است.» او آرزو داشت که به خوانندگان(آفریقایی) خود بیاموزد که «گذشته آنها… با تمام نواقص آن… دوره طولانی و تاریکی از وحشیگری نبوده است که اروپائیان آنها را نجات داده باشند.»
نویسنده کتاب «همه چیز از هم می‌پاشد»
آلبرت چینوالوموگو آچه‌به (به انگلیسی: Albert Chinụalụmọgụ Achebe) معروف به «چینوآ آچه‌به» (زادهٔ ۱۶ نوامبر ۱۹۳۰ – درگذشتهٔ ۲۱ مارس ۲۰۱۳) نویسنده و شاعر نیجریه ای‌تبار بود. وی از معتبرترین نویسندگان قاره آفریقا بود. از او به‌عنوان «بنیانگذار ادبیات آفریقایی در زبان انگلیسی» یاد می‌شود. نخستین رمان او همه چیز فرو می‌پاشد در سال ۱۹۵۸ منتشر شد. آچه‌به در آثارش به تأثیرات دوره استعمار و همچنین فساد در آفریقا پرداخته‌است.
انتشار این رمان نام چینوا آچه‌به را یک‌شبه جهانی کرد و از او به‌عنوان پدر ادبیات آفریقایی به‌زبان انگلیسی یاد کردند، و درنهایت جایزه بوکر بین‌المللی سال ۲۰۰۷ را به‌پاس یک عمر دستاورد ادبی به او اعطا کردند.
باراک اوباما نیز این رمان را «یک اثر کلاسیک حقیقی از ادبیات جهان» برشمرد و درباره‌اش نوشت: «شاهکاری که الهام‌بخش نسل‌هایی از نویسندگان در نیجریه، و در سراسر آفریقا و جهان بوده است.» آچه‌به در این رمان، نه‌تنها زندگی در یک روستای پیش از استعمار آفریقا را به تصویر می‌کشد، که ضمن افزایش درک ما از واقعیت‌های معاصر، تراژدی از دست‌دادن آن جهان را نیز منتقل می‌کند.