در این مقاله با آرتیها همراه باشید تا همه چیز را درباره هنگ درام توضیح دهیم. این ساز تقریبا به تازگی در میان مردم شناخته شده است. جالب‌ترین ویژگی این ساز صدای منحصر به فرد آن است که تقریبا هرکسی را به خود جذب می‌کند. این ساز در بین معلمان یوگا و درمانگران موسیقی محبوبیت زیادی پیدا کرده است و امروزه استفاده از آن در جلسات مدیتیشن بسیار رایج شده است.
هنرجویان مبتدی می‌توانند به راحتی با این ساز بنوازند و این موضوع مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته که همیشه نگران سخت بودن نواختن یک ساز بوده اند. به همین ترتیب هر روز تعداد بیشتری از افراد نواختن با هنگ درام را به عنوان راهی برای آرامش و یادگیری موسیقی انتخاب می‌کنند. ضمنا قانون یا روال سختگیرانه ای در مورد چگونگی نواختن با آن وجود ندارد. شما در انتخاب هر نوع روش و سبک نواختن با رعایت اصول اولیه نواختن با این ساز آزاد هستید. این فلسفه ای است که ما سعی می‌کنیم آن را با شما به اشتراک بگذاریم: شما لازم نیست که یک موسیقی دان باشید، لازم نیست که به برخی از قوانین پایبند باشید، فقط از نواختن با هنگ درام خود لذت ببرید.
تاریخچه هنگ درام :
هنگ درام یا هندپن جزو دسته سازهای کوبه‌ای-ملودیک است. در نگاه اول این ساز شبیه سفینه‌های فضایی در فیلم‌های تخیلی و یا سپرهای جنگی دوران باستان است. این ساز از دوصفحه بیضی شکل از جنس فلز تشکیل شده است، که به صورت قرینه به هم چسبانده می‌شوند. احتمالا بسیاری از افراد تصور می‌کنند هنگ درام یا هندپن سازی جدید است که به تازگی وارد عرصه موسیقی شده است. ممکن است این ساز به تازگی شهرت زیادی در بین مردم پیدا کرده باشد اما از زمان اختراع و استفاده از آن در موسیقی حدودا دو دهه گذشته است.
با این‌که ایده اولیه ساخت سازهایی مشابه هنگ درام ریشه قدیمی‌تری دارند اما اولین هنگ درامی که به رسمیت شناخته شد در سال ۲۰۰۰ رونمایی شد. فلیکس روهنر و سابینا شارر کسانی بودند که این ساز را برای اولین بار ابداع کردند و نام این دو نفر به عنوان ابداع کنندگان این ساز ثبت شده است.
جالب است بدانید در اوایل دوره‌ای که ساخت هنگ درام صورت می‌گرفت به منظور حفظ اصالت این ساز منحصر به فرد، فلیکس و سابینا سیاستی را در نظر گرفتند که بر اساس آن مشتریان بالقوه‌ای که می‌خواستند این ساز را خریداری کنند، مجبور بودند نامه ای دست نویس ارائه دهند که دلیل نیازشان برای خرید این ساز را در آن توضیح دهند.
هنگ درام جزء سازهای گران محسوب می‌شود و می‌توان گفت دلایل گرانی این ساز، سخت و زمان بر بودن پروسه ساخت ساز و تعداد کم سازندگان آن در سراسر دنیا است. امروزه این ساز در سراسر دنیا طرفداران زیادی به خصوص در میان قشر جوان دارد، اما با این حال تعداد کل سازندگان آن شاید چند صد نفر باشد. هنگ درام‌ها معمولا به صورت دست ساز در کارگاه تولید می‌شوند. انتخاب فلز و آلیاژ مناسب برای ساخت این ساز، احتیاج به ساعت‌ها و روزها وقت برای فرم دادن آن دارد. رسیدن به نت‌ها با کوک درست، یکی از مراحل سخت فرآیند تولید هنگ درام است که معمولا با دستگاه مخصوص یا چکش کاری صورت می‌گیرد. در مجموع می‌توان گفت ساخت هنگ درام یک پروژه زمان بر است که دقت، مهارت و امکانات زیادی می‌خواهد تا ساز به صدای اصلی خود برسد و نت‌های آن به درستی ادا شود.
صدای منحصر به فرد هنگ درام :
صدای هنگ درام صدایی خاص و آرامش بخش است. نواختن هنگ درام را می‌توانید در پستی جداگانه مشاهده نمایید. زیبایی صدای این ساز به دلیل داشتن هارمونیک‌های فراوانی که در تک تک نت‌های آن وجود دارد. همچنین، چون بدنه این ساز یکپارچه است، وقتی نتی را به تنهایی به صدا درمی‌آورید، دیگر نت‌ها نیز با شدت کمی به لرزش درمی‌آیند. همین موضوع صدای هنگ دارم را بسیار گرم و دلنشین کرده است.
لازم است بدانید نواختن هنگ درام بسیار آسان است؛ البته بستگی دارد بخواهید آن را در چه سطحی بنوازید. یک نوازندگی حرفه‌ای و تاثیرگذار که اهل موسیقی از آن لذت ببرند قطعا تمرین زیاد، ممارست و شناخت خوبی از موسیقی می‌خواهد. اما اگر موزیسین حرفه‌ای نباشید هم از همان اولین روزها می‌توانید صدای دلنشینی تولید کنید و باعث شگفت‌زندگی اطرافیان‌تان بشوید.
نکات مهم برای نگه داری هنگ درام :
پس از خرید هنگ درام با دقت و مراقبت با ساز برخورد کنید. هنگ درام با توجه به این که سازی ساخته شده از فلز سخت است، اما رینگ‌های ساز یا همان فرو رفتگی و برجستگی‌های صفحه رویی، نازک و آسیب پذیر می‌باشند. بنابراین ضربه شدید و محکم باعث می‌شود نت‌های آن از کوک خارج شود. در ضمن داشتن انگشتر و دستنبد نیز خط و خش بر روی بدنه ساز وارد می‌کند و باعث از بین رفتن زیبایی ساز می‌شود.
علاوه بر این هنگ درام می‌توانید در برابر گرما و سرما شدید به مرور زمان از کوک خارج شود یا در صورت قرار گیری در رطوبت زیاد در معرض آسیب باشد. این مورد کاملا بستگی به متریال ساز، شرایط محیطی شما و نحوه نگهداری دارد. این اطمینان را به شما می‌دهیم که اگر از هنگ درام شما از متریال استاندارد و با کیفیت ساخته شده باشد و خودتان هم از ساز خوب نگهداری کنید دوام بالایی خواهد داشت. یکی از روش‌های نگهداری از هنگ درام و جلوگیری از آسیب دیدن فلز بدنه آن استفاده از روغن‌های مخصوص نگهداری هنگ درام است که معمولا یا کنار خود ساز ارائه می‌شود یا جداگانه قابل سفارش است.
رایج ترین نوع هنگ درام کدام است؟
هنگ درام دارای کوک ثابت است یعنی مانند اکثر سازهای دیگر، به صورت دستی قابل کوک کردن نیست بنابراین این ساز به صورت دیاتونیک ( دارای نت‌هایی در یک گام مشخص ) ساخته می‌شود. نوع صدایی که از این ساز تولید می‌شود عموما با یکدیگر مشابه است و در صورت تمایل فقط می‌توانید گام مورد نظر خود را قبل از خرید انتخاب کنید، تا کوک ساز طبق سلیقه موسیقی و نیازتان باشد.
رایج‌ترین گام برای کوک هنگ درام‌ها معمولا در گام رِ مینور است، اما به این معنا نیست که مناسب‌ترین کوک می‌باشد. در واقع شما تعیین کننده این موضوع هستید زیرا بسته به این‌که چه موسیقی می‌نوازید یا در کنار کدام سازها همنوازی می‌کنید باید برای انتخاب کوک سازتان تصمیم بگیرید.
برای هنگ درام‌های رایج ۹ نت با کوک ر مینور نت بیس که دارای کوک ر یا D در قسمت مرکزی سطح ساز قرار گرفته و باقی نت‌ها دور این نت مرکزی قرار می‌گیرند. لازم به ذکر است هنگ درام‌ها گاهی به صورت سفارشی برای نوازندگان ساخته می‌شوند، که تا ۱۶ نت هم می‌توانند باشند و ۲ عدد نت بیس نیز دارند.
انتخاب گام هنگ درام امری بسیار مهم است که باید با آگاهی در زمینه گام و نت‌ها صورت گیرد. اما در اینجا به ۶ تا از رایج‌ترین گام‌های هندپن اشاره شده است:
- Aeolian (minor)
- Annaziska/Kurd (minor)
- Hijaz (phrygian dominant)
- Jibuk (mixolydian)
- Romanian Hijaz (dorian #4)
- Sabye (lydian)
هنگ درام با متریال مختلفی ساخته می‌شود. این متریال هرکدام ویژگی خاص خود را دارند و باعث تنوع صدا و تاچ هنگ درام‌های مختلف می‌شوند.
- فولاد نیتراید:
پر طرفدارترین هنگ درام‌ها از جنس فولاد نیتراید ساخته می‌شوند. فولاد نیتراید تا حد خوبی در برابر زنگ زدگی مقاوم شده است و صدایی خاص دارد. صدای هنگ درام‌هایی که با فولاد نیتراید ساخته می‌شوند کشش پایین و تفکیک بالایی دارند. این مسئله باعث شده تا هنگ درام‌های فولاد نیتراید استفاده گسترده ای در ضبط استودیویی داشته باشند.
- استیل ضد زنگ:
هنگ درام‌های استیل معمولا قیمت مناسبی دارند از این رو برای افراد مبتدی استفاده بیشتری دارند، اما این به این معنا نیست که جنس استیل کیفیت کمتری دارد. هنگ درام‌های استیل صدایی بلندتر دارند از این رو برای افرادی که دست‌های ظریف‌تری دارند مناسب‌تر هستند. صدای زیر و با کشش بالا ویژگی اصلی این هنگ درام‌ها است که باعث می‌شود صدایی اتمسفریک داشته باشند.